پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی ایران و ساربانادا سونووال وزیر کشتیرانی هند یک قرارداد ده ساله برای تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالا‌های عمومی بندر شهید بهشتی چابهار امضا کردند. این قرارداد ۱۰ ساله جایگزین قرارداد اولیه ۲۰۱۶ می‌شود که هر ساله تمدید می‌شد و دقیقا بر عملیات تجهیز و توسعه بندر شهید بهشتی چابهار توسط هندی‌ها متمرکز بود. براساس این توافق امضا شده، هند به منظور تجهیز و توسعه بندر چابهار، «۱۲۰ میلیون دلار در تأمین تجهیزات راهبردی بندر و همچنین بیش از ۲۵۰ میلیون دلار در زیر ساخت‌های حمل ونقلی» آن سرمایه‌گذاری خواهد کرد. وزیر خارجه هند نیز در این باره گفته است که دهلی نو بندر چابهار را به‌صورت موقت اداره می‌کند. در حالی‌که توسعه بندر به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران کند شده، هند در نظر دارد بندر چابهار را به یک مرکز ترانزیتی تحت کریدور بین‌المللی حمل و نقل شمال - جنوب (INSTC) برای دسترسی به کشور‌های CIS تبدیل کند (پروژه حمل و نقل چندجانبه به طول ۷۲۰۰ کیلومتر برای جابجایی کالا بین هند، ایران، افغانستان، ارمنستان، آذربایجان، روسیه، آسیای مرکزی و اروپا-صادرات کالا از طریق از طریق بندر چابهار زمان ترانزیت بین هند و اروپا را در مقایسه با مسیر کانال سوئز ۱۵ روز کاهش دهد).

سال‌هاست مساله درآمد‌های ناشی از ترانزیت، به بحث مهم میان کارشناسان و مقام‌های دولتی تبدیل شده؛ با این‌حال سهم ایران از ترانزیت در جنوب غرب آسیا ناچیز است؛ آخرین گزارش‌ها از بهره‌برداری زیر ۱۰ درصد از ظرفیت ترانزیتی کشور خبر می‌دهند.ایران با ۱۵ همسایه، بیشترین تعداد همسایگان را بعد از روسیه و چین در اختیار دارد؛ همچنین وجود ۲۰ هزار کیلومتر راه ترانزیتی و حضور در نقطه تمرکز مهمترین راه‌های ارتباطی منطقه، به ایران ظرفیتی بی‌نظیر در حوزه ترانزیت داده است. با این وجود، به دلایل مختلفی این ظرفیت‌ها به اندازه کافی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

سفر نخست‌وزیر پاکستان در صدر یک هیأت عالیرتبه سیاسی و اقتصادی به ایران روزنه‌هایی برای تحقق اهداف تجاری دو کشور ایجاد کرده است. توسعه روابط تجاری ایران با همسایگان در زمان تحریم‌ها به‌خاطر منافع اقتصادی مشترک اهمیت بالای دارد. این مبادلات بیشتر بصورت مرزی و تجارت پایاپای محلی است و مشکل تبادل پولی ندارد.بر اساس توافق دو کشور در بیستمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و پاکستان در سال 1396، حجم روابط تجاری ایران و پاکستان، تا ظرفیت پنج میلیارد دلار قابل گسترش است اما برقراری ارتباطات بانکی و نهایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد از ملزومات اصلی دستیابی به هدف پنج میلیارد دلاری عنوان شده است.

روابط تجاری ایران و جمهوری آذربایجان در یکسال گذشته رشد زیادی یافته است بطوری که صادرات ایران به این کشور از ۱۳۲ میلیون دلار در ۶ ماهه سال گذشته به بیش از ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است.